਀㰀昀漀渀琀 猀琀礀氀攀㴀∀昀椀氀琀攀爀㨀猀栀愀搀漀眀⠀挀漀氀漀爀㴀搀愀爀欀最漀氀搀Ⰰ搀椀爀攀挀琀椀漀渀㴀ⴀ㌀㔀⤀㬀眀椀搀琀栀㨀㄀　　─∀ 挀漀氀漀爀㴀∀⌀昀昀昀昀㐀搀∀㸀ᨀ㠎ḎḎ⨎㐎ĎȎ㈎✎⌎⌎ጎጎ㈎㰎⼀昀漀渀琀㸀㰀⼀愀㸀㰀⼀戀㸀

਀ ਀ สารบั㰎⼀昀漀渀琀㸀㰀⼀愀㸀 ਀㰀瀀㸀 คำนำ਀  㰀瀀㸀 รตนัตตยบัพพะ਀  㰀瀀㸀 อาปัตตินามาทิบัพพะ ਀   㰀瀀㸀 ปฏิปัตติมุขบัพพพะ਀   㰀瀀㸀 กาลิกบัพพะ਀  㰀瀀㸀 พินทวาธิฏฐานาทิบัพพะ਀  㰀瀀㸀 วิชหนาทิบัพพะ਀  㰀瀀㸀 อาปัตติเทสนาทิบัพพะ਀  㰀瀀㸀 มาตรากถา਀ 

਀

            จักกล่าวในมัณฑนาทิกถา਀         Ȁ䤎ⴎ⬎ᤎ㘎䠎܎‎ 㐎Ď⤎㠎ⴎ∎䠎㈎ᜎ㈎‎䄀┎『ᰎㄎᐎ‎䄀┎『∎䤎ⴎℎ⬎ᤎ䤎㈎‎䄀┎『∎䤎ⴎℎᔎㄎ✎ᐎ䤎✎∎ เครื่องทา เครื่องย้อม ด้วยบัฎัติห้ามไว้ว่า น ภิกฺขเว มุข อาลิมฺเป਀ᔀḎ㨎Ḏᄎ⳷  ᤀ‎℀㠎Ȏᄎ⃷ⴀ㠎ℎ㨎ℎᜎ㨎ᜎ㐎ᔎḎ㨎Ḏᄎ⳷  ᤀ‎℀㠎Ȏ‎ࠀ㠎ጎ㨎䀎ጎᔎḎ㨎Ḏᄎ⳷  ᤀ‎℀䈎ᤎ⨎㐎┎㈎∎ มุข ลฺเฉตพฺพ, น องฺคราโค, น มุขราโค, น องฺคมุขราโค กา਀ᔀḎ㨎䈎Ḏ‎㰀⼀戀㸀✀䠎㈎‎ 㐎Ď⤎㠎ⴎ∎䠎㈎ᜎ㈎⬎ᤎ䤎㈎ᐎ䤎✎∎䀎Ў⌎㜎䠎ⴎ܎ᜎ㈎ᜎ㔎䠎Ď⌎『ᜎ㌎䌎⬎䤎䀎ᬎ䜎ᤎЎᤎℎ㔎ᰎ㐎✎䌎⨎ อย่าผัดหน้าด้วยเครื่องผัดต่าง ๆ อย่าปัดเช็ดหน้าด้วยจุรณ สำหรับผัด਀⬀ᤎ䤎㈎‎ⴀ∎䠎㈎䀎ࠎ㐎ℎ⬎ᤎ䤎㈎ᐎ䤎✎∎ℎ䈎ᤎ⨎㐎┎㈎‎䄀┎『⬎⌎ᐎ㈎┎䀎ᬎ䜎ᤎᔎ䤎ᤎ‎ⴀ∎䠎㈎∎䤎ⴎℎᔎㄎ✎‎ⴀ∎䠎㈎ ย้อมหน้า อย่าย้อมทั้งตัวและหน้า ถ้าเธอใดทำอย่างนี้ ต้องทุกกฏ ਀ ด้วยทรงอนุ㈎ᔎ䐎✎䤎✎䠎㈎㰎戀㸀 ⴀᤎ㠎਎㈎ᤎ㈎ℎ㐎‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎‎ⴀ㈎Ḏ㈎᠎ᬎ㨎ᬎࠎ㨎∎㈎‎℀㠎Ȏᄎ÷ อาลิมฺปิตุ. ดังนี้ เพราะอาพาธจะทาหน้า ควรอยู่਀        㰀倀㸀☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀    Ȁ䤎ⴎ⬎ᤎ㘎䠎܎‎ 㐎Ď⤎㠎ⴎ∎䠎㈎ᜎ⌎܎䀎Ў⌎㜎䠎ⴎ܎ᬎ⌎『ᐎㄎᨎ‎℀㔎ᔎ㠎䤎ℎ⬎㤎䀎ᬎ䜎ᤎᔎ䤎ᤎ‎᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎ บัฎัติไว้ว่า น ภิกฺขเว วลฺลิก ธาเรตพฺพ, น ปามงฺค, น กณฺ਀⨀㠎ᔎ㨎ᔎᄎ⳷  ᤀ‎Ā༎㐎⨎㠎ᔎ㨎ᔎᄎ⳷  ᤀ‎䈀ⴎ✎༎㨎༎Ďᄎ⳷  ᤀ‎Ā㈎∎㠎⌎ᄎ⳷  ᤀ‎⬀ᔎ㨎ᘎ㈎‎⌎ጎᄎ⳷  ᤀ‎ⴀ܎㨎Ў㠎┎㐎 มุทฺทิก ธาเรตพฺพ ว่า อย่าทรงตุ้มหูเครื่องประดับหู โดยที่สุดแม้เป็น਀䌀ᨎᔎ㈎┎‎䄀┎『ᐎ䤎㈎∎⨎ㄎ܎✎㈎┎‎䄀┎『䀎Ў⌎㜎䠎ⴎ܎ᬎ⌎『ᐎㄎᨎ䀎ⴎ✎‎⨀㐎䠎܎䌎ᐎ⨎㐎䠎܎⬎ᤎ㘎䠎܎‎䈀ᐎ∎ ที่สุดแม้เป็นด้ายก็ดี และกำไล และสายสร้อย และเครื่องประดับมือ਀䄀┎『䄎⬎✎ᤎᤎ㐎䤎✎ℎ㜎ⴎ‎䀀᠎ⴎ䌎ᐎᜎ⌎܎䀎Ў⌎㜎䠎ⴎ܎ᬎ⌎『ᐎㄎᨎ䀎⬎┎䠎㈎ᤎ㔎䤎‎ᔀ䤎ⴎ܎ᜎ㠎ĎĎ༎‎䀀Ў⌎㜎䠎ⴎ܎ ประดับสิ่งใดสิ่งหนึ่งไม่ควรเลย਀        㰀倀㸀☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀    Ȁ䤎ⴎ⬎ᤎ㘎䠎܎‎ⴀ∎䠎㈎䌎⬎䤎䀎Ȏ㈎ᘎⴎᤎᰎℎ⬎܎ⴎĎ‎ᘀ䤎㈎䌎⬎䤎䀎Ȏ㈎ᘎⴎᤎ‎ᔀ䤎ⴎ܎ᜎ㠎ĎĎ༎ ด้วยทรงบัฎัติห้ามไว้ว่า น ภิกฺขเว ปลิต คาหาเปตพฺพ ดังนี้ ขน਀ⴀㄎᤎ䌎ᐎ܎ⴎĎȎ㘎䤎ᤎᜎ㔎䠎Ў㐎䤎✎‎⬀⌎㜎ⴎ⬎ᤎ䤎㈎ᰎ㈎Ď‎⬀⌎㜎ⴎᜎ㔎䠎⬎ᤎ✎ᐎ䀎Ȏ㔎䤎∎✎‎䀀ᬎ䜎ᤎȎⴎ܎ᤎ䠎㈎䀎Ď┎㔎∎ᐎ ขนเช่นนั้นจะหงอกก็ตาม ไม่หงอกก็ตาม แม้จะให้เขาถอนเสีย ควรอยู่਀       㰀倀㸀☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀     Ȁ䤎ⴎ⬎ᤎ㘎䠎܎‎ⴀ∎䠎㈎䌎⬎䤎䀎Ȏ㈎ᔎㄎᐎᰎℎᐎ䤎✎∎ᔎ『䐎Ď⌎‎ᘀ䤎㈎䌎⬎䤎䀎Ȏ㈎ᔎㄎᐎ‎ᔀ䤎ⴎ܎ᜎ㠎ĎĎ༎ ด้วยทรงห้ามไว้ว่า น ภิกฺขเว กตฺตริกาย เกสา เฉทาเปตพฺพา. ดังนี้਀䀀ᬎ䜎ᤎ䄎ᰎ┎䌎ᤎ⠎㔎⌎⤎『ࠎ『䌎⬎䤎䀎Ȏ㈎ᔎㄎᐎᰎℎᐎ䤎✎∎ᔎ『䐎Ď⌎䀎Ḏ㜎䠎ⴎࠎ『ᜎ㈎∎㈎‎Ѐ✎⌎ⴎ∎㤎䠎‎᐀䤎✎∎ ทรงอนุ㈎ᔎ䐎✎䤎✎䠎㈎㰎戀㸀 ⴀᤎ㠎਎㈎ᤎ㈎ℎ㐎‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎‎ⴀ㈎Ḏ㈎᠎ᬎ㨎ᬎࠎ㨎ࠎ∎㈎‎Āᔎ㨎ᔎ⌎㐎Ď㈎∎ เกเส เฉทาเปตุ. ดังนี้਀         㰀倀㸀☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀   Ȁ䤎ⴎ⬎ᤎ㘎䠎܎‎ⴀ∎䠎㈎䌎⬎䤎䀎Ȏ㈎ᔎㄎᐎ⬎ᤎ✎ᐎᐎ䤎✎∎ᔎ『䐎Ď⌎‎ᘀ䤎㈎䌎⬎䤎䀎Ȏ㈎ᔎㄎᐎ‎ᔀ䤎ⴎ܎ ทุกกฏ ด้วยทรงห้ามไว้ว่า น ภิกฺขเว มสฺสุ กปฺปาเปตพฺพ ดังนี้ ਀

            ข้อหนึ่งอีก อย่าหวีผมด้วยแปรง อย่าหวีด้วยสิ่งใดสิ่งหนึ่ง มี਀⬀✎㔎܎㈎䀎ᬎ䜎ᤎᔎ䤎ᤎ‎ⴀ∎䠎㈎䀎ⴎ㈎ℎ㜎ⴎᜎ㌎䀎ᬎ䜎ᤎ⬎✎㔎‎⬀✎㔎ᰎℎᐎ䤎✎∎ᤎ㐎䤎✎ℎ㜎ⴎ‎ⴀ∎䠎㈎⬎✎㔎ᐎ䤎✎∎ น้ำมันเจือด้วยขี้ผึ้ง อย่าหวีด้วยน้ำมันเจือด้วยน้ำ ถ้าหวีดังนี้ ต้อง਀ᜀ㠎ĎĎ༎‎᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎⬎䤎㈎ℎ䐎✎䤎✎䠎㈎‎㰀戀㸀ᤀ‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎‎䈀Ďࠎ㨎䀎䄎ᤎⰎ  ᤀ‎ᰀጎ㨎䀎ĎᤎⰎ  ᤀ‎⬀ᔎ㨎ᘎ ผณเกน, น สิตฺถเตลเกน, น อุทกเตลเกน, เกสา โอสเณฺหตพฺพา.਀᐀ㄎ܎ᤎ㔎䤎‎⬀✎㔎䀎Ḏ㜎䠎ⴎࠎ『䄎ᔎ䠎܎ᔎㄎ✎‎ᔀ䤎ⴎ܎ᜎ㠎ĎĎ༎䌎ᤎᜎ㔎䠎ᜎㄎ䤎܎ᬎ✎܎‎Ā䜎䄎┎『ᰎℎᬎ┎㈎∎਎ㄎᤎȎ㘎䤎ᤎ ข้างบน พึงชุบมือให้ชุ่มแล้วลูบศีรษะเพื่อจะให้ตกตามกันเถิด แม้਀⠀㔎⌎⤎『⌎䤎ⴎᤎ䄎┎『䀎ࠎ㜎ⴎᐎ䤎✎∎ᰎ┎Ў┎㔎‎ࠀ『┎㤎ᨎᐎ䤎✎∎ℎ㜎ⴎ਎㠎䠎ℎ‎Ѐ✎⌎ⴎ∎㤎䠎

            ข้อหนึ่ง ไม่เป็นไข้ อย่าส่องดูเงาหน้าในกระจก และภาชนะ਀䄀⬎䠎܎ᤎ䤎㌎‎ᘀ䤎㈎⨎䠎ⴎ܎ᐎ㤎‎ᔀ䤎ⴎ܎ᜎ㠎ĎĎ༎‎᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎⬎䤎㈎ℎ䐎✎䤎✎䠎㈎㰎戀㸀 ᤀ‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎‎ⴀ㈎ᜎ㈎ เส วา อุทกปตฺเต วา มุจนิมิตฺต โอโลเกตพฺพ. ดังนี้ นิมิตแห่งหน้า਀ᬀ⌎㈎Ď༎䌎ᤎ✎ㄎᔎᘎ㠎ⴎㄎᤎ䌎ᐎ‎䄀ℎ䤎䀎ᬎ䜎ᤎ䄎ᰎ䠎ᤎ⨎ㄎℎ␎ᜎ᠎㐎䰎䀎ᬎ䜎ᤎᔎ䤎ᤎ‎✀ㄎᔎᘎ㠎ᜎㄎ䤎܎ᬎ✎܎ᤎㄎ䤎ᤎ นับว่าอาทาสะ แว่นสิ้น แม้น้ำส้มปอุมเป็นต้น ก็ดี ก็นับว่าภาชนะน้ำสิ้น਀䀀Ḏ⌎㈎『䀎⬎ᔎ㠎ᤎㄎ䤎ᤎ‎䀀ℎ㜎䠎ⴎ䄎┎ᐎ㤎䀎܎㈎⬎ᤎ䤎㈎䌎ᤎᜎ㔎䠎䌎ᐎᜎ㔎䠎⬎ᤎ㘎䠎܎‎ᔀ䤎ⴎ܎ᜎ㠎ĎĎ༎‎䀀ᬎ䜎ᤎ䄎ᰎ┎䌎ᤎ หน้า จะแลดูเงาหน้าในกระจกเป็นต้น เพื่อจะรู้ว่าแผลเรามีผิวหรือยัง਀Ѐ✎⌎ⴎ∎㤎䠎‎᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎ⴎᤎ㠎ฎาตไว้ว่า อนุชานามิ ภิกฺขเว อาพาธปฺปจฺยา਀⼀‎䀀ᬎ‎⼀‎䈀ⴎ䈎┎䀎Ďᔎ㠎ᄎ⻷ 㰀⼀戀㸀᐀ㄎ܎ᤎ㔎䤎‎䌀ᤎⴎ⌎⌎ᘎĎᘎ㈎✎䠎㈎‎ࠀ『䄎┎ᐎ㤎䀎Ḏ㜎䠎ⴎࠎ『ᐎ㤎ⴎ㈎∎㠎⨎ㄎ܎Ȏ㈎⌎✎䠎㈎ เราแก่แล้วหรือยัง ควรอยู่਀        㰀倀㸀☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀    Ȁ䤎ⴎ⬎ᤎ㘎䠎܎‎ⴀ∎䠎㈎䀎Ḏ䠎܎ᐎ㤎ᤎ㐎ℎ㐎ᔎ⬎ฎิง ด้วยทรงห้ามไว้ในวินีตวัตถุว่า਀㰀戀㸀ᤀ‎ࠀ‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎‎⨀㈎⌎ᔎ㨎䀎ᔎᤎ‎℀㈎ᔎ㠎Ў㈎ℎ⨎㨎⨎‎ⴀ܎㨎Ў਎㈎ᔎᄎ⃷ⴀ㠎ᬎᤎ㐎਎㨎ఎ㈎∎㐎ᔎḎ㨎Ḏᄎ⻷ 㰀⼀戀㸀✀䠎㈎ ภิกษุอย่าพึงกำหนัดเพ่งองค์กำเนิดแต่มาตุคาม ถ้าเธอใดเพ่งดู ต้อง਀ᜀ㠎ĎĎ༎‎ᘀ䤎㈎䄎ℎ䤎⬎ฎิงนุ่งผ้าร้อยชั้น ยืนข้างหน้าเพ่งดูว่า นิมิตอยู่਀ ในโอกาสชื่อนี้ เป็นทุกกฏแท้ ที่เพ่งดูนิมิตแห่งห䤎㈎䀎ᐎ䜎Ď਎㈎✎ᨎ䤎㈎ᤎ∎ㄎ܎ ไม่ได้นุ่งผ้าไม่ต้องกล่าว อนึ่ง แม้นิมิตแห่งติรัจฉานตัวเมีย ก็เหมือน਀Āㄎᤎⴎ∎䠎㈎܎ᤎㄎ䤎ᤎ‎䐀ℎ䠎䀎⬎┎㔎∎✎ᐎ㤎Ȏ䤎㈎܎䈎ᤎ䤎ᤎȎ䤎㈎܎ᤎ㔎䤎‎䀀Ḏ䠎܎ᐎ㤎ᐎ䤎✎∎ᬎ⌎『䈎∎Ўⴎㄎᤎ䀎ᐎ㔎∎✎ แม้สิ้นวันหนึ่ง เป็นทุกกฏตัวเดียว เหลียวดูข้างโน้นข้างนี้แล้วเพ่ง ਀᐀㤎ᨎ䠎ⴎ∎‎䘀‎䀀ᬎ䜎ᤎᜎ㠎ĎĎ༎‎ᜀ㠎Ď‎䘀‎ᬀ⌎『䈎∎Ў‎ⴀ∎䠎㈎Ḏ㘎܎ᬎ⌎ㄎᨎⴎ㈎ᨎㄎᔎ㐎ᐎ䤎✎∎⬎┎ㄎᨎᔎ㈎ แล้วลืมขึ้นดู เพ่งดูแล้วกลับคืน คิดตั้งอยู่ในสังวรอีกโดยพลัน ไม่เป็น਀ⴀ㈎ᨎㄎᔎ㐎‎℀┎『⨎ㄎ܎✎⌎䀎⨎㔎∎Ď┎ㄎᨎ䀎Ḏ䠎܎ᐎ㤎ⴎ㔎Ď‎Ѐ܎䀎ᬎ䜎ᤎᜎ㠎ĎĎ༎䄎ᜎ䤎

            ข้อหนึ่ง เมื่ออาบน้ำ อย่าสีกายในต้นไม้ ในเสา ในฝา ถ้าสีกาย਀䌀ᤎᜎ㔎䠎䀎⬎┎䠎㈎ᤎ㔎䤎‎ᔀ䤎ⴎ܎ᜎ㠎ĎĎ༎‎᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎⬎䤎㈎ℎ䐎✎䤎✎䠎㈎㰎戀㸀 ᤀ‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎‎ᤀ⬎㈎∎ℎ㈎䀎ᤎᤎ รุกฺเข กาโย, น ถมฺเภ, น กุฑฺเฑ กาดย อุคฺฆเสตพฺโพ. ดังนี้਀         㰀倀㸀☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀   Ȁ䤎ⴎ⬎ᤎ㘎䠎܎ⴎ㔎Ď‎ⴀ∎䠎㈎ⴎ㈎ᨎ䌎ᤎᜎ㔎䠎਎㜎䠎ⴎⴎㄎ༎ဎ㈎ᤎ『‎䄀┎『ⴎ∎䠎㈎ⴎ㈎ᨎᐎ䤎✎∎䐎ℎ䤎਎㜎䠎ⴎ คันธัพพหัตถกะ และอย่าอาบด้วยกุรุวินทกสุตติ ถ้าอาบในอัฏฐานะ਀䄀┎『ⴎ㈎ᨎᐎ䤎✎∎Ȏⴎ܎䀎⬎┎䠎㈎ᤎ㔎䤎‎ᔀ䤎ⴎ܎ᜎ㠎ĎĎ༎‎᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎⬎䤎㈎ℎ䐎✎䤎✎䠎㈎‎㰀戀㸀ᤀ‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎ นหายมาเนน อฏฺาเน, คนฺธพฺพหตฺถเกน, กุรุวินฺทกสุตฺติยา นหา਀∀㐎ᔎḎ㨎Ḏᄎ⻷ 㰀⼀戀㸀᐀ㄎ܎ᤎ㔎䤎‎਀㈎✎ℎㄎ਎ఎ㐎ℎᬎ⌎『䀎ᜎ⠎ᜎㄎ䤎܎⬎┎㈎∎‎䀀Ȏ㈎ᘎ㈎Ďᔎ䤎ᤎ䐎ℎ䤎䌎⬎䤎䀎⬎ℎ㜎ⴎᤎĎㄎᨎ กระดานแล้ว จำหลักให้เป็นแถวรี แถวขวาง โดยอาการดังตากระดาน਀⬀ℎ㈎Ď⌎㠎Ď䄎┎䤎✎‎ᴀㄎ܎䐎✎䠎ᜎ㔎䠎ᜎ䠎㈎ⴎ㈎ᨎᤎ䤎㌎‎䀀ⴎ㈎ࠎ㠎⌎ጎࠎ㠎䀎Ȏ䤎㈎䌎ᤎ䐎ℎ䤎Ď⌎『ᐎ㈎ᤎᤎㄎ䤎ᤎ䄎┎䤎✎ สีกายในไม้กระดานนั้น ไม้กระดานเช่นนั้น ชื่อว่าอัฏฐานะ รูปมือ਀ᜀ㌎ᐎ䤎✎∎䐎ℎ䤎ᔎㄎ䤎܎䐎✎䤎ᜎ㔎䠎ᜎ䠎㈎ⴎ㈎ᨎᤎ䤎㌎‎਀㜎䠎ⴎ✎䠎㈎Ўㄎᤎ᠎ㄎḎḎ⬎ㄎᔎᘎĎ『‎䐀ᐎ䤎∎㐎ᤎ✎䠎㈎ℎᤎ㠎⤎∎䰎 ทั้งหลายเขาถือเอาจุรณด้วยไม้เช่นนั้นแล้วขัดสีตัว เกลียวด้าย เขา਀ᰀ⨎ℎࠎ㠎⌎ጎĎ⌎✎ᐎ⠎㐎┎㈎䀎Ȏ䤎㈎ĎㄎᨎЎ⌎ㄎ䠎܎‎ᜀ㌎䀎ᬎ䜎ᤎĎ䤎ⴎᤎ䀎Ȏ䤎㈎䌎ᤎᜎ䠎㈎ℎĎ┎㈎܎‎䀀⌎㔎∎Ď✎䠎㈎ กุรุนวินทกสุตติ เขาถือกุรุวินทกสุตตินั้นในที่สุดสองข้างเข้าแล้วขัดสีตัว ਀

            ข้อหนึ่ง อย่าเอาหลังต่อหลัง ตัวต่อตัว เข้าสีกัน ถ้าภิกษุ਀刀‎ⴀ܎Ў䰎‎⨀㔎Ďㄎᤎ䀎਎䠎ᤎᤎㄎ䤎ᤎ‎ᔀ䤎ⴎ܎ᜎ㠎ĎĎ༎‎᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎⬎䤎㈎ℎ䐎✎䤎✎䠎㈎㰎戀㸀 ᤀ‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎ วิคฺคยฺหปริกมฺม การาเปตพฺพ. ดังนี้਀         㰀倀㸀☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀   Ȁ䤎ⴎ⬎ᤎ㘎䠎܎‎ᜀ⌎܎⬎䤎㈎ℎ䐎✎䤎✎䠎㈎‎㰀戀㸀 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎‎℀┎㨎┎䀎Ďᤎ‎ᤀ⬎㈎∎㐎ᔎḎ㨎Ḏᄎ⃷㰀⼀戀㸀✀䠎㈎‎ ภิกษุอย่าพึงอาบด้วยไม้ชื่อมัชชกะ ถ้าเธอใดอาบด้วยไม้มัลลกะ ต้อง਀ᜀ㠎ĎĎ༎‎䐀ℎ䤎䀎Ȏ㈎ࠎㄎĎ䀎ᬎ䜎ᤎἎㄎᤎℎㄎ܎Ď⌎‎ᜀ㌎⨎ㄎጎဎ㈎ᤎᐎㄎ܎⌎㈎Ďℎㄎᤎ‎਀㜎䠎ⴎ✎䠎㈎ℎㄎ┎┎Ď『‎䐀ℎ䤎 มัลลกะนี้ แม้แก่ภิกษุไข้ก็ไม่ควร ไม้มัลลกะเขาไม่ได้ตัวเป็นฟันมังกร਀Ѐ✎⌎䄎Ď䠎‎㐎Ď⤎㠎䐎Ȏ䤎‎ 㐎Ď⤎㠎䐎ℎ䠎䀎ᬎ䜎ᤎ䐎Ȏ䤎䐎ℎ䠎Ў✎⌎‎᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎ⴎᤎ㠎ฎาตไว้ว่า อนุชา਀ᤀ㈎ℎ㐎‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎‎Ѐ㐎┎㈎ᤎ⨎㨎⨎‎ⴀĎᔎℎ┎㨎┎Ďᄎ⃷㰀⼀戀㸀᐀ㄎ܎ᤎ㔎䤎‎ᜀ䠎ⴎᤎĎ⌎『䀎ᨎ㜎䤎ⴎ܎䄎┎『ᜎ䠎ⴎᤎ ศิลา ควรแก่ภิกษุทั้งหลาย เกลียวผ้าและฝ่ามือเป็นของควร ด้วยทรง਀ⴀᤎ㠎ฎาตไว้ว่า อนุชานามิ ภิกฺขเว อุกฺกาสิก ปุถุปาณิก ดังนี้ อุกฺกาสิก਀䄀ᬎ┎✎䠎㈎‎䀀Ď┎㔎∎✎ᰎ䤎㈎‎䀀Ḏ⌎㈎『䀎⬎ᔎ㠎ᤎㄎ䤎ᤎ‎ 㐎Ď⤎㠎ᰎ㤎䤎䌎ᐎᰎ㤎䤎⬎ᤎ㘎䠎܎ⴎ㈎ᨎᤎ䤎㌎ⴎ∎㤎䠎‎ࠀ『䀎ⴎ㈎ เกลียวผ้าอาบถูหลัง ควรอยู่ ปุถุปาณิก แปลว่า หัตถปริกรรม਀䀀Ḏ⌎㈎『䀎⬎ᔎ㠎ᤎㄎ䤎ᤎ‎ 㐎Ď⤎㠎ᜎㄎ䤎܎ᬎ✎܎ࠎ『ᜎ㌎ᬎ㐎༎ဎ㐎ᬎ⌎㐎Ď⌎⌎ℎ‎Ѐ㜎ⴎ⨎㔎⬎┎ㄎ܎Ďㄎᤎᐎ䤎✎∎ℎ㜎ⴎ ควรอยู่ ก็แลนหานวัตร นำเนียมอาบน้ำดังนี้ ไปถึงท่าอาบน้ำแล้ว਀ⴀ∎䠎㈎䀎ⴎ㈎ᰎ䤎㈎ࠎ㔎✎⌎ᜎ㐎䤎܎䐎✎䤎ᜎ㔎䠎䄎⬎䠎܎䌎ᐎ䄎⬎䠎܎⬎ᤎ㘎䠎܎䄎┎䤎✎ᐎ䠎✎ᤎ┎܎䐎ᬎ‎Ḁ㘎܎䄎┎ᐎ㤎ᜎ㐎⠎ ทั้งปวง รู้ว่าเป็นที่สงัดแล้ว พึงกำหนดตอและพุ่มและเถาวัลย์เป็นต้น਀䄀┎䤎✎∎㜎ᤎĎ䤎ℎ┎܎䀎ᬎ┎㜎䤎ⴎ܎ࠎ㔎✎⌎ⴎⴎĎᰎ㘎䠎܎䐎✎䤎‎䄀Ď䤎ᬎ⌎『Ўᐎ䀎ⴎ✎ⴎⴎĎ✎㈎܎䐎✎䤎ᨎᤎ⬎┎ㄎ܎ จีวร ถ้าผ้าอาบไม่มีไซร้ พึงนั่งยองลงที่ใกล้น้ำ เปลื้องผ้าสบงออก਀ᘀ䤎㈎ᜎ㔎䠎ᰎ㘎䠎܎ℎ㔎䐎଎⌎䤎‎Ḁ㘎܎ᰎ㘎䠎܎ᔎ㈎Ď䐎✎䤎ᜎ㔎䠎䄎ᐎᐎ‎ᘀ䤎㈎ᜎ㔎䠎ᰎ㘎䠎܎䐎ℎ䠎ℎ㔎䐎଎⌎䤎‎Ḁ㘎܎ࠎ㔎ᨎ✎㈎܎䐎✎䤎 เมื่อลงค่อยลงไปเพียงสะดือ อย่าทำให้เป็นคลื่น เป็นเสียง พึงกลับ਀⬀ᤎ䤎㈎ℎ㈎Ȏ䤎㈎܎ᜎ㐎⠎ᜎ㔎䠎ᔎᤎℎ㈎䄎┎䤎✎ᐎ㌎┎܎‎䀀ℎ㜎䠎ⴎ䀎ᬎ䜎ᤎ䀎਎䠎ᤎᤎ㔎䤎ᰎ䤎㈎ࠎ㔎✎⌎ᤎㄎ䤎ᤎ䀎ᬎ䜎ᤎⴎㄎᤎ รักษาด้วย แม้เมื่อผุดขึ้นอย่าทำเสียง ค่อย ๆ ผุดขึ้น อาบเสร็จแล้ว਀ พึงนั่งยองริมน้ำ วงผ้านุ่งเข้า ลุกขึ้นนุ่งให้เป็นปริมณฑลด้วยดีแล้ว਀ᰀ㤎Ďᬎ⌎『Ўᐎ䀎ⴎ✎‎Ѐ┎㠎ℎࠎ㔎✎⌎‎∀㜎ᤎⴎ∎㤎䠎‎ᘀ䤎㈎䄎┎ⴎ㈎ᨎℎ㔎ᰎ䤎㈎ⴎ㈎ᨎ䐎଎⌎䤎‎Ȁ㘎䤎ᤎℎ㈎䄎┎䤎✎ พึงให้แถวน้ำตกจกตัวแล้วจึงนุ่งห่ม ਀         㰀倀㸀☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀   Ȁ䤎ⴎ⬎ᤎ㘎䠎܎ⴎ㔎Ď‎ⴀ∎䠎㈎䀎ᬎ┎㜎ⴎ∎Ď㈎∎‎䐀ℎ䠎ℎ㔎ᰎ䤎㈎ᤎ㠎䠎܎ᰎ䤎㈎⬎䠎ℎ‎䐀⬎✎䤎ᰎ㤎䤎䀎ᬎ┎㜎ⴎ∎Ď㈎∎ ด้วยกัน อย่าเปลือยกายไหว้ผู้อื่น อย่าเปลือยกายให้ผู้เปลือยกายด้วย਀Āㄎᤎ䐎⬎✎䤎ᔎᤎ‎ⴀ∎䠎㈎䀎ᬎ┎㜎ⴎ∎Ď㈎∎䌎⬎䤎䀎Ȏ㈎䐎⬎✎䤎‎ⴀ∎䠎㈎䀎ᬎ┎㜎ⴎ∎Ď㈎∎ᜎ㌎ᬎ⌎㐎Ď⌎⌎ℎ แก่ผู้เปลือยกายด้วยกัน อย่าเปลือยกายให้ข้าวของแก่ผู้เปลือยกายด้วย਀Āㄎᤎ‎ⴀ∎䠎㈎䀎ᬎ┎㜎ⴎ∎Ď㈎∎⌎ㄎᨎȎⴎ܎‎ⴀ∎䠎㈎䀎ᬎ┎㜎ⴎ∎Ď㈎∎䀎Ў㔎䤎∎✎Ď㐎ᤎ‎ⴀ∎䠎㈎䀎ᬎ┎㜎ⴎ∎Ď㈎∎ऎㄎᤎ อย่าเปลือยกายลิ้มเลีย อย่าเปลือยกายดื่มน้ำ ถ้าเปลือยกายในที่ดังนี้਀ᔀ䤎ⴎ܎ᜎ㠎ĎĎ༎‎᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎⬎䤎㈎ℎ䐎✎䤎✎䠎㈎㰎戀㸀ᤀ‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎‎ᤀЎ㨎䀎Ўᤎ‎ᤀЎ㨎䈎Ў‎ⴀ‎㐎✎㈎䀎ᜎ ตพฺโพ ฯ เป ฯ น นคฺเคน ปาตพฺพ. ดังนี้ ทรงอนุ㈎ᔎ䀎Ў⌎㜎䠎ⴎ܎ᬎ㐎ᐎĎ㈎∎䐎✎䤎 ๓ ดังนี้ ชนฺตาฆรปฏิจฺฉาทิ เครื่องปิดกายคือเรือนไฟ อุทกปฏิจฺฉาทิ਀䀀Ў⌎㜎䠎ⴎ܎ᬎ㐎ᐎĎ㈎∎Ў㜎ⴎᤎ䤎㌎㰎戀㸀 ✀ᔎ㨎ᘎᬎ༎㐎ࠎ㨎ऎ㈎ᜎ㐎㰎⼀戀㸀 䀀Ў⌎㜎䠎ⴎ܎ᬎ㐎ᐎĎ㈎∎Ў㜎ⴎᰎ䤎㈎‎Ā䜎䄎┎䀎Ў⌎㜎䠎ⴎ܎ ปิดกายคือเรือนไฟ และเครื่องปิดกายคือน้ำ ควรเมื่อทำปริกรรม਀℀㔎⨎㔎⬎┎ㄎ܎䀎ᬎ䜎ᤎᔎ䤎ᤎⴎ∎䠎㈎܎䀎ᐎ㔎∎✎‎䀀Ў⌎㜎䠎ⴎ܎ᬎ㐎ᐎĎ㈎∎Ў㜎ⴎᰎ䤎㈎‎Ѐ✎⌎䌎ᤎĎ⌎⌎ℎᜎㄎ䤎܎ᬎ✎܎

            ข้อหนึ่งอีก อย่าพึงใช้กระเบื้องสีเท้าเขาทำเป็นหนามเป็นปมขึ้น਀᐀ㄎ܎ᴎㄎĎᨎㄎ✎䀎Ḏ㜎䠎ⴎࠎ『⨎㔎䀎ᜎ䤎㈎‎ᘀ䤎㈎䌎਎䤎Ď⌎『䀎ᨎ㜎䤎ⴎ܎⨎㔎䀎ᜎ䤎㈎䀎਎䠎ᤎᤎㄎ䤎ᤎ‎ᔀ䤎ⴎ܎ᜎ㠎ĎĎ༎‎᐀䤎✎∎ ทรงห้ามไว้ว่า น ภิกฺขเว กตก ปริภุฺชิตพฺพ ดังนี้ กระเบื้องสีเท้า਀ᤀㄎ䤎ᤎࠎ『Ď┎ℎĎ䜎ᔎ㈎ℎ‎⨀㔎䠎䀎⬎┎㔎䠎∎ℎ䀎ᬎ䜎ᤎᔎ䤎ᤎĎ䜎ᔎ㈎ℎ‎Ḁ⌎『ⴎ܎Ў䰎ᜎ⌎܎⬎䤎㈎ℎ‎䀀Ḏ⌎㈎『䀎ᬎ䜎ᤎ พาหุลลานุโยค จะรับก็ไม่ควร จะบริโภคก็ไม่ควร เครื่องสีเท้า਀匀‎ⴀ∎䠎㈎܎‎Ѐ㜎ⴎ‎Ā⌎✎ᐎ⠎㐎┎㈎‎儀‎ⴀ㐎ဎĎ⌎『䀎ᨎ㜎䤎ⴎ܎‎儀‎⬀㐎ᤎἎⴎ܎ᤎ䤎㌎䌎ᤎᜎ『䀎┎‎儀 ๓ นี้เป็นของควร ด้วยทรงอนุ㈎ᔎ䐎✎䤎✎䠎㈎㰎戀㸀 ⴀᤎ㠎਎㈎ᤎ㈎ℎ㐎‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎‎ᔀ㐎⨎㨎䈎⨎ ปาทฆสนิโย สกฺขร กถล สมุทฺทเผณก. ดังนี้ ਀

            ข้อหนึ่งอีก ทรงห้ามไว้ว่า น ภิกฺขเว เจลปฏิกา อกฺกมิตพฺพา.਀✀䠎㈎‎ⴀ∎䠎㈎Ḏ㘎܎䀎⬎∎㔎∎ᨎ䄎ᰎ䠎ᤎᰎ䤎㈎‎ᘀ䤎㈎䀎⬎∎㔎∎ᨎ‎ᔀ䤎ⴎ܎ᜎ㠎ĎĎ༎‎Ȁ䤎ⴎᤎ㔎䤎Ḏ⌎『ⴎ܎Ў䰎ᜎ⌎܎ ปรารภโพธิราชกุมาร สร้างโกกนุทะปราสาทขึ้นใหม่ ปูลาดปราสาท਀᐀䤎✎∎ᰎ䤎㈎Ȏ㈎✎‎ࠀᤎᔎ⌎㈎ᨎ䀎ᜎ䠎㈎ᘎ㘎܎┎㤎Ďᨎㄎᤎ䐎ᐎᜎ㔎䠎䄎⌎Ď䄎┎䤎✎‎䌀਎䤎Ўᤎ䌎⬎䤎䐎ᬎ䀎਎㐎ฎ਀Ḁ⌎『ⴎ܎Ў䰎䌎⬎䤎䀎⨎ᐎ䜎ࠎℎ㈎䀎⨎✎∎ᨎᤎᬎ⌎㈎⨎㈎ᜎ‎Ѐ⌎ㄎ䤎ᤎḎ⌎『ⴎ܎Ў䰎䀎⨎ᐎ䜎ࠎℎ㈎‎䈀Ḏ᠎㐎⌎㈎਎‎ กุมารเชิ䌎⬎䤎ᜎ⌎܎䀎⬎∎㔎∎ᨎ‎Ḁ⌎『ⴎ܎Ў䰎䐎ℎ䠎ᜎ⌎܎䀎⬎∎㔎∎ᨎ‎䀀ᨎ㜎ⴎᤎḎ⌎『ḎㄎĎᔎ⌎䰎 ดูพระอานนนท์ พระอานนท์สั่งให้เลิกเสีย จึงเลิกไปปูเป็นอาสนะบน਀ᬀ⌎㈎⨎㈎ᜎ‎Ḁ⌎『ⴎ܎Ў䰎䀎⨎✎∎䄎┎䤎✎䀎⨎ᐎ䜎ࠎĎ┎ㄎᨎ‎ࠀ㘎܎ᜎ⌎܎ᨎㄎฎㄎᔎ㐎⬎䤎㈎ℎᐎㄎ܎ᤎ㔎䤎‎䌀ᤎ อรรถกถาว่า โพธิราชกุมารเสี่ยงทายไว้ว่า ถ้าเราจักได้บุตร พระองค์਀Ѐ܎ࠎ『䀎⬎∎㔎∎ᨎ‎ᘀ䤎㈎ࠎㄎĎ䐎ℎ䠎䐎ᐎ䤎‎Ḁ⌎『ⴎ܎Ў䰎ࠎㄎĎ䐎ℎ䠎䀎⬎∎㔎∎ᨎ‎Ḁ⌎『ⴎ܎Ў䰎䀎⬎䜎ᤎ✎䠎㈎ จักไม่ได้ ครั้นเหยียบลงราชกุมารจะเห็นวิปลาสไป จึงไม่ทรงเหยียบ਀ᤀ㔎䠎䀎ᬎ䜎ᤎ䀎⬎ᔎ㠎ᜎ㔎䠎䐎ℎ䠎ᜎ⌎܎䀎⬎∎㔎∎ᨎ‎䌀ᤎ‎㈎∎⬎ᤎ䤎㈎‎㐎Ď⤎㠎ᜎㄎ䤎܎⬎┎㈎∎䐎ℎ䠎⌎㤎䤎‎䀀⬎∎㔎∎ᨎᰎ䤎㈎ เช่นนั้นลง คฤหัสถ์ทั้งหลายจะดูถูกได้ เพราะเหตุนั้น พระองค์จึง਀ᜀ⌎܎ᨎㄎฎㄎᔎ㐎⬎䤎㈎ℎȎ䤎ⴎᤎ㔎䤎䐎✎䤎‎Ā䜎䄎┎⬎ฎิงมีครรภ์แก่ หรือคลอดบุตรใหม่਀䀀਎㜎䤎ⴎ䀎਎㐎ฎให้เหยียบและเหยียบลงก็ดี จะเหยียบผ้าที่เขาปูไว้สำหรับ਀─䤎㈎܎䀎ᜎ䤎㈎䄎┎䤎✎‎ࠀ『䐎ᐎ䤎䀎⬎∎㔎∎ᨎĎ䜎ᐎ㔎‎䀀⬎┎䠎㈎ᤎ㔎䤎Ў✎⌎ⴎ∎㤎䠎‎᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎ⴎᤎ㠎ฎาตไว้ว่า਀㰀戀㸀ⴀᤎ㠎਎㈎ᤎ㈎ℎ㐎‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎‎Ѐ㐎⬎㔎ᤎᄎ⃷℀܎㨎Ў┎ᔎ㨎ᘎ㈎∎‎∀㈎ࠎ㐎∎ℎ㈎䀎ᤎᤎ‎⼀‎䀀ᬎ‎⼀‎ⴀᤎ㠎‎⼀‎䀀ᬎ‎⼀ โธตปาทก อกฺกมิตุ. ดังนี้਀         㰀倀㸀☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀   Ȁ䤎ⴎ⬎ᤎ㘎䠎܎‎䐀ℎ䠎䀎ᬎ䜎ᤎ䐎Ȏ䤎‎ⴀ∎䠎㈎Ďㄎ䤎ᤎ⌎䠎ℎᤎⴎĎⴎ㠎ᬎࠎ㈎⌎✎ㄎᐎ‎᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎⬎䤎㈎ℎ䐎✎䤎 ว่า น ภิกฺขเว ฉตฺต ธาเรตพฺพ. ดังนี้ ว่าอย่าพึงกั้นร่ม ถ้ากั้น ต้อง਀ᜀ㠎ĎĎ༎‎ᔀㄎ✎⌎䤎ⴎᤎĎ⌎『✎ᤎĎ⌎『✎㈎∎‎⬀⌎㜎ⴎℎㄎ✎ᔎ㈎‎⬀⌎㜎ⴎⴎ㈎Ḏ㈎᠎ⴎㄎᤎⴎ㜎䠎ᤎ‎ⴀㄎᤎ䌎ᐎ อันหนึ่ง เว้นร่มเสียเกิดขึ้น ชื่อว่าเป็นไข้ ภิกษุไข้นั้นจะกั้นร่ม਀䌀ᤎᨎ䤎㈎ᤎ‎䌀ᤎᬎ䠎㈎‎Ѐ✎⌎ⴎ∎㤎䠎‎᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎ⴎᤎ㠎ฎาตไว้ว่า อนุชานานิ ภิกฺขเว ਀ คิลานสฺส ฉตฺต. ดังนี้ ถ้าแลฝนตกจะรักษาจีวร หรือกลัวสัตว์ร้าย਀䄀┎『䈎ࠎ⌎‎䄀ℎ䤎ࠎ『⌎ㄎĎ⤎㈎ᔎㄎ✎‎Āㄎ䤎ᤎ⌎䠎ℎ‎Ѐ✎⌎ⴎ∎㤎䠎‎Ā䜎䄎┎⌎䠎ℎ䌎ᨎ䐎ℎ䤎‎⨀㐎䠎܎䀎ᐎ㔎∎✎Ў✎⌎ ในที่ทั้งปวง ไม่เป็นไข้ กั้นได้แต่ในวัด หรืออุปจารแห่งวัด ด้วยทรง਀ⴀᤎ㠎ฎาตไว้ว่า อนุชานามิ ภิกฺขเว อคิลาเนนปิ ภิกฺขุนา อาราเม਀ⴀ㈎⌎㈎ℎ㤎ᬎࠎ㈎䀎⌎‎ऀᔎ㨎ᔎᄎ⃷᠀㈎䀎⌎ᔎ㠎ᄎ⻷㰀⼀戀㸀

            ข้อหนึ่ง อย่าให้เขาเขียนรูปภาพ ถ้าให้เขาเขียน ต้องทุกกฏ਀᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎⬎䤎㈎ℎ䐎✎䤎✎䠎㈎‎㰀戀㸀ᤀ‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎‎ᬀ༎㐎‎㈎ጎࠎ㐎ᔎ㨎ᔎᄎ⃷Ā㈎⌎㈎䀎ᬎᔎḎ㨎Ḏᄎ⃷ⴀ㐎ᔎ㨎ᘎ㔎⌎㤎ᬎĎᄎ÷ ปุริสรูปก. ดังนี้ ใช่แต่รูปห㐎܎⌎㤎ᬎ਎㈎∎ⴎ∎䠎㈎܎䀎ᐎ㔎∎✎‎䄀ℎ䤎⌎㤎ᬎᔎ㐎⌎ㄎࠎऎ㈎ᤎ โดยที่สุดแม้รูปไส้เดือน ภิกษุจะทำเองหรือบังคับว่าท่านจงทำ ดังนี้਀䐀ℎ䠎Ў✎⌎‎䄀ℎ䤎ࠎ『Ď┎䠎㈎✎✎䠎㈎‎ⴀ㠎ᨎ㈎⨎Ďᜎ䠎㈎ᤎࠎ܎ᜎ㌎‎Ѐᤎ⌎ㄎĎ⤎㈎ᬎ⌎『ᔎ㤎ᐎㄎ܎ᤎ㔎䤎‎Ā䜎䐎ℎ䠎䐎ᐎ䤎 ก็แลจะให้คนอื่นเขียนเรื่องชาดกและเรื่องอสทิสทานเป็นต้น หรือ਀䀀⌎㜎䠎ⴎ܎଎㘎䠎܎䀎ᬎ䜎ᤎᜎ㔎䠎ᔎㄎ䤎܎䄎⬎䠎܎Ў✎㈎ℎ䀎┎㜎䠎ⴎℎ䌎⨎‎䄀┎『ᬎ⌎『Ďⴎᨎᐎ䤎✎∎Ў✎㈎ℎ䀎ᨎ㜎䠎ⴎ⬎ᤎ䠎㈎∎ ได้อยู่ แม้จะเขียนต้นไม้เครือวัลย์เป็นต้น ได้อยู่ ด้วยทรงอนุ㈎ᔎ䐎✎䤎 ว่า อนุชานามิ ภิกฺขเว มาลากมฺม ลตากมฺม มงฺกรทนฺต ปฺจปฏิก.਀᐀ㄎ܎ᤎ㔎䤎⸎

มณฺฑนาทิกถา จบ

            ข้อหนึ่ง อย่าเอาบาตรห้อยแขวนในที่แห่งใดแห่งหนึ่ง ถ้าเอา਀⬀䤎ⴎ∎䄎Ȏ✎ᤎ‎ᔀ䤎ⴎ܎ᜎ㠎ĎĎ༎‎᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎⬎䤎㈎ℎ䐎✎䤎✎䠎㈎㰎戀㸀ᤀ‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎‎ᬀᔎ㨎䈎ᔎ‎─Ў㨎䀎Ў ตพฺโพ. ดังนี้ แม้จะผูกในราวจีวร ตั้งไว้ก็ไม่ควร ਀

            ข้อหนึ่งว่า อย่าเอาบาตรวางบนเตียง ข้อหนึ่งว่า อย่าเอาบาตร਀✀㈎܎ᨎᤎᔎㄎ䠎܎‎Ȁ䤎ⴎ⬎ᤎ㘎䠎܎✎䠎㈎‎ⴀ∎䠎㈎䀎ⴎ㈎ᨎ㈎ᔎ⌎✎㈎܎ᨎᤎᔎㄎĎ‎Ȁ䤎ⴎ⬎ᤎ㘎䠎܎✎䠎㈎‎ⴀ∎䠎㈎䀎ⴎ㈎ บาตรวางบนร่ม ข้อหนึ่งว่า อย่าเอาบาตรวางบนพรึง ข้อหนึ่งว่า ਀ᔀ䤎ⴎ܎ᜎ㠎ĎĎ༎‎᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎⬎䤎㈎ℎ䐎✎䤎✎䠎㈎‎㰀戀㸀ᤀ‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎‎℀༎㫷䀎ࠎ‎ᬀ㐎䀎⃷ⴀ܎㨎䀎Ď‎ऀᔎ㨎䀎ᔎ มิฒนฺเต ปริภณฺฑนฺเต ปตฺโต นิกฺขิปิตพฺโพ. ดังนี้ เตียงตั่งเขาทำ਀䀀Ḏ㜎䠎ⴎࠎ『ᔎㄎ䤎܎Ȏⴎ܎⬎⌎㜎ⴎ䀎Ḏ㜎䠎ⴎࠎ『ᤎㄎ䠎܎ᤎⴎᤎĎ䜎ᔎ㈎ℎ‎䀀ℎ㜎䠎ⴎ䀎ⴎ㈎ᨎ㈎ᔎ⌎ᔎㄎ䤎܎ᨎᤎ䀎ᔎ㔎∎܎ᔎㄎ䠎܎ อันใดอันหนึ่ง คงเป็นทุกกฏ ก็แลเอาผูกเข้ากับของอื่นวางไว้ควรอยู่਀⬀⌎㜎ⴎࠎ『ᰎ㤎Ď䌎ᤎ䄎ℎ䠎䄎Ў⌎䠎⬎䤎ⴎ∎┎܎䐎✎䤎‎Ā䜎Ў✎⌎‎䄀ℎ䤎ᰎ㤎Ď䄎┎䤎✎ࠎ『✎㈎܎ᨎᤎ䀎ᔎ㔎∎܎ᨎᤎᔎㄎ䠎܎ ไม่ควรเลย ถ้าแลเขายกเตียงหรือตั่งขึ้นเป็นร่างร้านไว้บนราวจีวร਀䀀ᬎ䜎ᤎᔎ䤎ᤎ‎ࠀ『䀎ⴎ㈎ᨎ㈎ᔎ⌎✎㈎܎ᨎᤎ䀎ᔎ㔎∎܎ᔎㄎ䠎܎‎Ѐ✎⌎ⴎ∎㤎䠎‎ࠀ『䀎ⴎ㈎⨎㈎∎䈎∎ЎЎ┎䤎ⴎ܎䀎Ȏ䤎㈎ ในจะงอยบ่าแล้ววางบนตัก ก็ควร แม้บาตรคล้องอยู่ในจะงอยบ่าเต็ม਀᐀䤎✎∎Ȏ䤎㈎܎⨎㠎Ď‎ࠀ『䀎ⴎ㈎✎㈎܎ᨎᤎ⌎䠎ℎ‎Ā䜎䐎ℎ䠎Ў✎⌎‎Ā䜎䄎┎ࠎ『ᰎ㤎Ďᨎ㈎ᔎ⌎䀎ᬎ┎䠎㈎䄎┎『ᨎ㈎ᔎ⌎ เต็มด้วยข้าวสุก เข้ากับภัณฑะแล้ววางไว้บนร่ม หรือจะวางบาตร਀䀀਎䠎ᤎᤎㄎ䤎ᤎ‎ᨀᤎ⌎䠎ℎᜎ㔎䠎ᰎ㤎Ď䀎ᬎ䜎ᤎ⌎䠎㈎܎⌎䤎㈎ᤎ✎㈎܎䐎✎䤎Ď䜎ᐎ㔎‎Ѐ✎⌎ⴎ∎㤎䠎‎Ā䜎䄎┎『ࠎ『✎㈎܎ᨎ㈎ᔎ⌎ บนพรึงแห่งระเบียงเป็นต้น และวางบนพนักไม่ควร ถ้าแลบาตร਀䄀ℎ䤎Ď┎㐎䤎܎䐎ᬎĎ䜎ᔎㄎ䤎܎ⴎ∎㤎䠎䌎ᤎḎ⌎㘎܎䌎ᤎḎᤎㄎĎᜎ㔎䠎ᤎㄎ䤎ᤎ䀎ⴎ܎‎ࠀ『✎㈎܎ᨎ㈎ᔎ⌎ᨎᤎḎ⌎㘎܎ᜎ㔎䠎Ď✎䤎㈎܎ อย่างนี้ควรอยู่ ที่สุดแห่งปริภัณฑ์นั้น คือ ฐานพื้นนอกพรึง นอกพนัก਀✀㐎ᤎ㐎ࠎऎㄎ∎䌎ᤎᜎ㔎䠎⨎㠎ᐎᬎ⌎㐎‎ㄎጎᄎ䰎ᤎ㔎䤎‎䌀⬎䤎Ḏ㘎܎⌎㤎䤎䈎ᐎ∎ᤎㄎ∎ᐎㄎ܎Ď┎䠎㈎✎䄎┎䤎✎䌎ᤎḎ⌎㘎܎ᤎㄎ䤎ᤎ䀎ᘎ㐎ᐎ

            ข้อหนึ่ง อย่าวางบาตรคว่ำบาตรที่พื้นคมแข็ง ด้วยทรงอนุ㈎ᔎ เครื่องรองไว้ คือ ติณสนฺถรก เครื่องลาดรองทำด้วยห䤎㈎ⴎ∎䠎㈎܎⬎ᤎ㘎䠎܎ โจลก ท่อนผ้าปูรองบาตรอย่างหนึ่ง ก็แลเมื่อท่อนผ้านั้นไม่มี จะ ਀ วางบนเสื่ออ่อนหรือเสื่อลำแพน หรือจะวางบนพื้นที่เขาทาดินเหนียว਀䌀ᤎᜎ㔎䠎䀎਎䠎ᤎ䐎⌎䐎ℎ䠎ᬎ⌎『ᜎ㠎⤎⌎䤎㈎∎ᨎ㈎ᔎ⌎‎ࠀ『✎㈎܎䌎ᤎᜎ㔎䠎䀎਎䠎ᤎᤎㄎ䤎ᤎ‎⬀⌎㜎ⴎ䌎ᤎᜎ⌎㈎∎ ควรอยู่ ก็แลเมื่อวางในที่มีดินร่วนและฝุ่นเป็นต้น หรือในพ้นคมแข็ง਀䀀ᬎ䜎ᤎᜎ㠎ĎĎ༎‎ᬀᔎ㨎ᔎℎ㈎┎Ďᄎ⃷䈀⌎܎⨎㌎⬎⌎ㄎᨎ䐎✎䤎ᨎ㈎ᔎ⌎ᜎ㌎ᐎ䤎✎∎ⴎ㐎ဎ⬎⌎㜎ⴎ䐎ℎ䤎‎ᬀᔎ㨎ᔎ‎ กุณฺโฑลิกา หม้อสำหรับเก็บข้าวของ มีสัณฐานดังกระถางปากกว้าง਀刀‎⨀㐎䠎܎ᤎ㔎䤎‎Ḁ⌎『ⴎ܎Ў䰎ᜎ⌎܎ⴎᤎ㠎ฎาตให้เป็นที่เก็บบาตร ปตฺตถวิกา ถุงบาตร਀ⴀᄎ⫷✎ᜎ㨎᠎Ď㈎‎⨀㈎∎䈎∎Ў‎刀‎⨀㐎䠎܎ᤎ㔎䤎‎Ḁ⌎『ⴎ܎Ў䰎ᜎ⌎܎ⴎᤎ㠎ฎาตไว้เพื่อจะรักษาบาตร਀ᬀᔎ㨎ᔎ㈎᠎㈎⌎䈎Ď‎䀀਎㐎܎ᨎ㈎ᔎ⌎‎䘀‎ᤀ㔎䤎‎Ḁ⌎『ⴎ܎Ў䰎ᜎ⌎܎ⴎᤎ㠎ฎาตไว้เป็นที่วางบาตร਀䌀ᤎⴎ⌎⌎ᘎĎᘎ㈎Ď㠎⌎㠎ᤎᜎ㔎Ď┎䠎㈎✎䐎✎䤎✎䠎㈎‎䌀ᤎ䀎਎㐎܎ᨎ㈎ᔎ⌎ᐎㄎ܎✎┎ㄎ∎䀎ᤎ㜎䠎ⴎ܎ⴎ∎㤎䠎ĎㄎᨎḎ㜎䤎ᤎᜎ㔎䠎ᜎ㌎ ด้วยงาและเถาวัลย์ และหวายเป็นต้น จะวางบาตร ๓ ใบซ้อน ๆ กัน਀䄀┎『䌎ᤎ䀎਎㐎܎ᨎ㈎ᔎ⌎ᜎ㌎ᐎ䤎✎∎䐎ℎ䤎‎ࠀ『✎㈎܎ᨎ㈎ᔎ⌎‎刀‎䌀ᨎ଎䤎ⴎᤎ‎䘀‎Āㄎᤎ‎Ѐ✎⌎ⴎ∎㤎䠎 ก็แต่ในมหาอรรถกถากล่าวไว้ว่า ในเชิงบาตรเป็นวลัยไม่เป็นโอกาส਀Ḁⴎᨎ㈎ᔎ⌎‎匀‎䌀ᨎ‎ࠀ『✎㈎܎䄎ᔎ䠎‎刀‎䌀ᨎ‎Ѐ✎⌎ⴎ∎㤎䠎‎䄀ℎ䤎䌎ᤎ䀎਎㐎܎ᨎ㈎ᔎ⌎ᜎ㌎ᐎ䤎✎∎䐎ℎ䤎 ท่อนก็เหมือนกันอย่างนั้น ก็แลเชิงบาตรทำด้วยไม้เหมือนก้นภมร਀䄀┎『䀎਎㐎܎ᨎ㈎ᔎ⌎ᜎ㌎ᐎ䤎✎∎ᜎ䠎ⴎᤎ䐎ℎ䤎‎Ѐ㜎ⴎ䀎ⴎ㈎䐎ℎ䤎‎匀‎ᜀ䠎ⴎᤎ‎ᰀ㤎Ďᔎ㐎ᐎĎㄎᤎ䀎Ȏ䤎㈎Ď䜎ᐎ㔎‎䐀ℎ䠎 เป็นโอกาสแห่งบาตรแม้แต่ใบหนึ่ง แม้วางบาตรบนเชิงบาตรนั้น਀Ḁ㘎܎ᤎㄎ䠎܎䀎ⴎ㈎ℎ㜎ⴎ∎㘎ᐎ䐎✎䤎‎Ā䜎䄎┎䌎ᤎḎ㜎䤎ᤎḎ㘎܎Ў✎䠎㌎✎㈎܎䐎✎䤎䄎ᔎ䠎䌎ᨎ䀎ᐎ㔎∎✎䀎ᘎ㐎ᐎ

            ข้อหนึ่ง อย่าเอาของเป็นเดนลงในบาตร อย่าล้างมือลงในบาตร਀Ḁ㘎܎┎䤎㈎܎┎܎䌎ᤎĎ⌎『䈎ᘎᤎ‎᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎⬎䤎㈎ℎ䄎┎『ⴎᤎ㠎ฎาตไว้ว่า น ภิกฺขเว਀ࠀ┎Ď㈎ᤎ㐎‎✀㈎‎ⴀ༎㨎㓷Ď㈎ᤎ㐎‎✀㈎‎ⴀ㠎ࠎ㨎ऎ㐎༎㨎䈎៷Ďᄎ⃷✀㈎‎ᬀᔎ㨎䀎ᔎ‎ᤀ㔎⬎⌎㐎ᔎḎ㨎Ḏᄎ⻷ อนุชานามิ ภิกฺขเว ปฏิคฺคห. ดังนี้ ว่า อามิสที่คายออกจะทิ้งเสีย਀⬀⌎㜎ⴎĎ䤎㈎܎ᬎ┎㈎‎⬀⌎㜎ⴎĎ⌎『ᐎ㤎Ď䀎ᤎ㜎䤎ⴎ‎⬀⌎㜎ⴎᤎ䤎㌎┎䤎㈎܎ᬎ㈎Ďᜎ㔎䠎䀎ᬎ䜎ᤎ䀎ᐎᤎ‎䀀⬎┎䠎㈎ᤎ㔎䤎‎ ਀⨀㐎䠎܎䌎ᐎ⨎㐎䠎܎⬎ᤎ㘎䠎܎‎ⴀ∎䠎㈎ᐎ㘎܎ᤎ㌎䐎ᬎᐎ䤎✎∎ᨎ㈎ᔎ⌎‎ᘀ䤎㈎䀎ⴎ㈎䐎ᬎᐎ䤎✎∎ᨎ㈎ᔎ⌎‎ᔀ䤎ⴎ܎ᜎ㠎ĎĎ༎ เราตถาคตอนุ㈎ᔎĎ⌎『䈎ᘎᤎ䀎ᬎ䜎ᤎᜎ㔎䠎⌎ⴎ܎⌎ㄎᨎ‎䄀ℎ䤎ࠎ『䀎ⴎ㈎ᨎ㈎ᔎ⌎ᜎ㌎䀎ᬎ䜎ᤎ กระโถนล้างมือลงไม่ได้เลย แม้จะเอาน้ำล้างมือล้างเท้าลงในบาตร਀䄀┎䤎✎ᤎ㌎䐎ᬎ䀎ᜎĎ䜎䐎ℎ䠎Ў✎⌎‎ࠀ『ࠎㄎᨎᨎ㈎ᔎ⌎଎㘎䠎܎⬎ℎᐎࠎᐎⴎ∎㤎䠎‎䐀ℎ䠎䀎ᬎ㜎䤎ⴎᤎ‎᐀䤎✎∎ℎ㜎ⴎᜎ㔎䠎‎ เปื้อน ไม่ควร ก็แลจะเอามือซ้ายเทน้ำลงในบาตรแล้ว อมเอาน้ำอม਀⬀ᤎ㘎䠎܎䄎┎䤎✎‎ࠀ㘎܎ࠎㄎᨎᐎ䤎✎∎ℎ㜎ⴎ䀎ᬎ㜎䤎ⴎᤎ‎Ѐ✎⌎ⴎ∎㤎䠎‎᐀䤎✎∎✎䠎㈎䀎ᜎ䠎㈎ᤎㄎ䤎ᤎᨎ㈎ᔎ⌎ᤎㄎ䤎ᤎ‎਀㜎䠎ⴎ✎䠎㈎ เป็นบาตรเปื้อนด้วย ก็แลจะล้างมือเปื้อนด้วยน้ำข้างนอกแล้วจึงจับ਀Ѐ✎⌎ⴎ∎㤎䠎‎䀀ℎ㜎䠎ⴎऎㄎᤎᬎ┎㈎‎䀀ᤎ㜎䤎ⴎ‎ᰀ┎㈎ᰎ┎䀎ᬎ䜎ᤎᔎ䤎ᤎⴎ∎㤎䠎‎䌀ᤎȎⴎ܎䀎⬎┎䠎㈎ᤎㄎ䤎ᤎ‎⨀㐎䠎܎䌎ᐎ เป็นกระดูกหรือเดน ปรารถนาจะทิ้งเสีย จะเอาวางลงในบาตรนั้น਀䐀ℎ䠎䐎ᐎ䤎䀎┎∎‎Ā䜎䄎┎Ȏⴎ܎䌎ᐎ∎ㄎ܎ⴎ∎㈎Ďࠎ『ऎㄎᤎⴎ∎㤎䠎ᔎ䠎ⴎ䐎ᬎⴎ㔎Ď‎ࠀ『䀎ⴎ㈎┎܎䌎ᤎᨎ㈎ᔎ⌎ㄎ䤎ᤎ ไม่ได้เลย ก็แลของใดยังอยากจะฉันอยู่ต่อไปอีก จะเอาของนั้นวาง਀─܎䌎ᤎᨎ㈎ᔎ⌎䐎ᐎ䤎ⴎ∎㤎䠎‎ࠀ『✎㈎܎Ď⌎『ᐎ㤎Ď䄎┎『Ď䤎㈎܎䀎ᬎ䜎ᤎᔎ䤎ᤎ䐎✎䤎䌎ᤎᨎ㈎ᔎ⌎䄎┎䤎✎‎䀀ⴎ㈎ มือปล้อนออกมาฉัน ควรอยู่ ก็แลของสิ่งใดนำออกจากปากแล้วยัง਀ⴀ∎㈎Ďࠎ『ऎㄎᤎⴎ㔎Ďⴎ∎㤎䠎‎ࠀ『䀎ⴎ㈎Ȏⴎ܎ᤎㄎ䤎ᤎ✎㈎܎┎܎䌎ᤎᨎ㈎ᔎ⌎䐎ℎ䠎䐎ᐎ䤎䀎┎∎‎ᜀ䠎ⴎᤎȎ㐎܎ และชิ้นมะพร้าวเป็นต้น กัดกินแล้วจะวางลงอีก ได้อยู่਀         㰀倀㸀☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀 ☀渀戀猀瀀㬀  Ȁ䤎ⴎ⬎ᤎ㘎䠎܎ⴎ㔎Ď‎ऀㄎᤎ䌎ᤎⴎ㈎⨎㐎ᔎᔎĎ㤎ᬎ᠎㈎ᤎ䐎ℎ䠎Ў✎⌎‎᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎⬎䤎㈎ℎ䐎✎䤎✎䠎㈎ น ภิกฺขเว อาสิตฺตกูปธาเน ภุฺชิตพฺพ. ว่า อย่าพึงฉันในอาสิตต਀Ā㤎ᬎ᠎㈎ᤎ‎ᘀ䤎㈎ऎㄎᤎ‎ᔀ䤎ⴎ܎ᜎ㠎ĎĎ༎‎ⴀ㈎⨎㐎ᔎᔎĎ㤎ᬎ᠎㈎ᤎᤎㄎ䤎ᤎ‎䄀ᬎ┎✎䠎㈎‎䀀ᔎ㔎∎ᨎᨎ䤎㈎܎ ว่าผอบบ้าง แต่ในวิมติวิโนทนีว่า เป็นชื่อเชิงเขียงรองภาชนะ਀℀㔎ⴎ㈎Ď㈎⌎ᐎㄎ܎‎㈎਎ᤎ『ⴎ∎䠎㈎܎⬎ᤎ㘎䠎܎‎䀀Ȏ㈎ᜎ㌎䀎ᬎ䜎ᤎ‎堀‎䀀⬎┎㔎䠎∎ℎᨎ䤎㈎܎‎䀀ᬎ䜎ᤎ ๑๖ เหลี่ยมบ้าง วางข้างปายาสเป็นต้นที่ร้อนลงแล้ว วางถาด਀⌀ⴎ܎Ȏⴎ܎Ď㐎ᤎȎ䤎㈎܎ᨎᤎ‎䀀Ḏ㜎䠎ⴎࠎ『ℎ㐎䌎⬎䤎Ȏ䤎㈎✎⨎㠎Ďᜎ㔎䠎⌎䤎ⴎᤎᤎㄎ䤎ᤎ⬎㈎∎⌎䤎ⴎᤎ‎䀀਎㐎܎䀎Ȏ㔎∎܎ รองเช่นนั้นเขาทำด้วยทองแดงบ้าง ด้วยเงินบ้าง ก็แต่เพราะเป็นของ ਀ ทรงห้ามแล้ว แม้ทำด้วยไม้ก็ไม่ควร ควรแต่เครื่องรองทำด้วยท่อนไม้਀ᜀ㔎䠎䀎⌎㔎∎Ď✎䠎㈎‎℀ㄎ┎䈎┎⌎㐎Ď‎଀㘎䠎܎䀎ᬎ䜎ᤎȎⴎ܎ᜎ⌎܎ⴎᤎ㠎ฎาตแก่ภิกษุไข้ ผู้ไม่อาจ਀ᘀ㜎ⴎᨎ㈎ᔎ⌎䐎✎䤎ऎㄎᤎ䐎ᐎ䤎‎䀀਎㐎܎ᨎ㈎ᔎ⌎Ḏ⌎『ⴎ܎Ў䰎ᜎ⌎܎ⴎᤎ㠎ฎาตในก่อน เพื่อจะ਀⌀ㄎĎ⤎㈎ᨎ㈎ᔎ⌎‎℀ㄎ┎䈎┎⌎㐎Ď‎ᜀ⌎܎ⴎᤎ㠎ฎาตไว้เพื่อจะให้รองฉัน แม้เครื่องรอง਀ᜀ㌎ᐎ䤎✎∎䐎ℎ䤎䀎⨎䤎㈎‎ᜀ㌎ᐎ䤎✎∎䌎ᨎ䐎ℎ䤎䄎┎『Ď⌎『䀎਎䤎㈎‎䄀┎『ᔎ『Ď⌎䤎㈎‎Ā䜎䀎ᤎ㜎䠎ⴎ܎䀎Ȏ䤎㈎‎ ในมัลโลริกนั้นสิ้น ด้วยว่า ตั้งแต่ถึงซึ่งสังเขปว่าเป็นเครื่องรองไป਀ࠀ『䀎ᬎ䜎ᤎ਎䠎ⴎ܎Ď䜎ᐎ㔎‎ᜀ『┎㠎Ď䜎ᐎ㔎‎䐀ℎ䠎ᜎ『┎㠎Ď䜎ᐎ㔎‎Ѐ✎⌎䈎ᐎ∎䄎ᜎ䤎

            ข้อหนึ่งอีก อย่าเอากะโหลกน้ำเต้าทำเป็นบาตร เที่ยวบิณฑบาต਀Ȁ䤎ⴎ⬎ᤎ㘎䠎܎ⴎ㔎Ď‎ⴀ∎䠎㈎䀎ⴎ㈎Ď⌎『䀎ᨎ㜎䤎ⴎ܎⬎ℎ䤎ⴎᜎ㌎䀎ᬎ䜎ᤎᨎ㈎ᔎ⌎‎䀀ᜎ㔎䠎∎✎ᨎ㐎ጎᄎᨎ㈎ᔎ ถ้าเที่ยวบิณฑบาตด้วยของเหล่านี้ ต้องทุกกฏ ด้วยทรงห้ามไว้ว่า਀㰀戀㸀ᤀ‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎‎ᔀ㠎ℎ㨎ḎĎ༎㈎䀎⬎ᤎ‎⼀‎䀀ᬎ‎⼀‎؀༎㐎Ď༎㈎䀎⬎ᤎ‎ᬀ㐎ጎ㨎ᄎ㈎∎‎ࠀ⌎㐎ᔎḎ㨎Ḏᄎ⻷㰀⼀戀㸀 ดังนี้ กะโหลกน้ำเต้าจะรักษาไว้ไม่ควร ก็แลได้มาบริโภคจะทำเป็น਀Ȁⴎ܎∎㜎ℎ‎Ѐ✎⌎ⴎ∎㤎䠎‎䄀ℎ䤎䌎ᤎĎ⌎『䀎ᨎ㜎䤎ⴎ܎⬎ℎ䤎ⴎĎ䜎䀎⬎ℎ㜎ⴎᤎĎㄎᤎ

            ข้อหนึ่งอีก อย่าเอากะโหลกหัวฝีทำเป็นบาตรไม่ควร ด้วยทรง਀⬀䤎㈎ℎ䐎✎䤎✎䠎㈎‎㰀戀㸀ᤀ‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎‎ऀ✎⨎㔎⨎⨎㨎⨎‎ᬀᔎ㨎䈎ᔎ‎᠀㈎䀎⌎ᔎḎ㨎䈎Ḏ‎⼀‎䀀ᬎ‎⼀‎ᤀ‎ࠀ สพฺพปสุกูลิเกน ภวิตพฺพ. ดังนี้ ว่า อย่าพึงทรงบาตรกะโหลกหัวฝี਀ᘀ䤎㈎ᜎ⌎܎‎ᔀ䤎ⴎ܎ᜎ㠎ĎĎ༎‎ⴀ∎䠎㈎Ḏ㘎܎ᘎ㜎ⴎᨎㄎ܎⨎㠎Ď㠎┎䌎ᤎȎⴎ܎ᜎㄎ䤎܎ᬎ✎܎ᜎ㠎Ď⨎㐎䠎܎ᐎ䤎✎∎ ถ้าเธอใดถือบังสุกุลทุกสิ่ง ต้องทุกกฏ และเตียงตั่งเป็นของบังสุกุล਀Ѐ㜎ⴎ䀎Ȏ㈎ᜎ㐎䤎܎䀎⨎㔎∎‎ᘀ㜎ⴎ䀎ⴎ㈎䀎ⴎ܎Ў✎⌎ⴎ∎㤎䠎‎Ā䜎䄎┎Ȏⴎ܎ᜎ㔎䠎ࠎ『Ḏ㘎܎Ď┎㜎ᤎĎ㐎ᤎ䀎Ȏ㈎䌎⬎䤎 ก็รับเถิด ก็แลจะถือเอาของเป็นบังสุกุลในซากศพที่ยังไม่แตก਀䐀ℎ䠎Ў✎⌎‎᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎⬎䤎㈎ℎ䐎✎䤎䌎ᤎ✎㐎ᤎ㔎ᔎ✎ㄎᔎᘎ㠎✎䠎㈎㰎戀㸀 ᤀ‎ࠀ‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎‎ⴀ‎㐎ᤎ㨎䀎ᤎ‎⨀⌎㔎䀎⌎ ปสุกูล คเหตุพฺพ. ดังนี้ ถือเอาของบังสุกุลในซากศพที่สดอยู่ ਀ อุปัทวันตรายย่อมมี ต้องทุกกฏด้วย ก็แลจะถือเอาแต่ซากศพ਀ᜀ㔎䠎䄎ᔎĎ䄎┎䤎✎‎Ѐ✎⌎ⴎ∎㤎䠎‎䀀ᜎ䠎㈎䐎⌎଎㈎Ď⠎Ḏࠎ㘎܎਎㜎䠎ⴎ✎䠎㈎䄎ᔎĎ䄎┎䤎✎‎䄀ℎ䤎ℎ㈎ᔎ⌎✎䠎㈎ สัตว์มีต้นว่า กาและนกตะกรุม และสุนัข และสุนัขจิ้งจอก จิกกัดด้วย਀ࠀ『܎ⴎ∎ᬎ㈎Ď⬎⌎㜎ⴎ䀎Ȏ㔎䤎∎✎⬎ᤎ䠎ⴎ∎⬎ᤎ㘎䠎܎‎଀㈎Ď⠎Ḏᤎㄎ䤎ᤎ਎㜎䠎ⴎ✎䠎㈎䄎ᔎĎ䄎┎䤎✎‎Ā䜎䄎┎‎ ซากศพใด ล้มลงครูดสี มาตรว่าผิวขาดไป หนังยังไม่ขาด ซากศพ਀ᤀㄎ䤎ᤎ਎㜎䠎ⴎ✎䠎㈎∎ㄎ܎䐎ℎ䠎䄎ᔎĎ䄎ᜎ䤎‎䄀┎『Ў⌎ㄎ䤎ᤎ䀎ℎ㜎䠎ⴎ⬎ᤎㄎ܎䄎ᔎĎ䄎┎䤎✎‎ࠀ㘎܎਎㜎䠎ⴎ✎䠎㈎䄎ᔎĎ แม้ซากศพใดเมื่อยังเป็นอยู่ เป็นฝีและโรคกุฏฐัง และเป็นต่อมพัง਀ⴀ∎㤎䠎䄎┎䤎✎‎⬀⌎㜎ⴎ䀎ᬎ䜎ᤎ䄎ᰎ┎ⴎ∎㤎䠎‎䄀ℎ䤎଎㈎Ď⠎Ḏᤎ㔎䤎‎Ā䜎਎㜎䠎ⴎ✎䠎㈎䄎ᔎĎ䄎┎䤎✎‎䄀ℎ䤎଎㈎Ď⠎Ḏ ใดแต่วันที่ ๓ ไปขึ้นพองแล้ว ก็ชื่อว่าแตกแล้วแท้ แม้ในซากศพ਀℀ᤎ㠎⤎∎䰎ⴎ㜎䠎ᤎ䌎⬎䤎ᘎ㜎ⴎ䀎ⴎ㈎‎Ā䜎Ў✎⌎‎ᘀ䤎㈎䐎ℎ䠎䐎ᐎ䤎ᰎ㤎䤎ⴎ㜎䠎ᤎ䐎଎⌎䤎‎Ḁ㘎܎ᜎ㌎ᐎ䤎✎∎⠎ㄎ⨎ᔎ⌎㈎‎⬀⌎㜎ⴎ สิ่งอื่นให้เป็นแผลด้วย พึงถือเอาบังสุกุลเถิด ก็แลในสรีระเป็น਀✀㐎⨎‎㈎Ў‎Ѐ㜎ⴎ⠎Ḏ⬎ฎิง จะตั้งสติยังสมณสัฎาให้บังเกิดแล้ว ทำให้਀䀀ᬎ䜎ᤎ䄎ᰎ┎䌎ᤎ⠎㔎⌎⤎『‎⬀⌎㜎ⴎ⬎┎ㄎ܎ℎ㜎ⴎ⬎┎ㄎ܎䀎ᜎ䤎㈎䄎┎䤎✎‎ࠀ㘎܎ᘎ㜎ⴎ䀎ⴎ㈎‎Ѐ✎⌎ⴎ∎㤎䠎

            ข้อหนึ่งอีก บาตรไม้ บาตรทอง บาตรเงิน บาตรแก้วมณี਀ᨀ㈎ᔎ⌎䄎Ď䤎✎䐎Ḏᄎ㤎⌎∎䰎‎ᨀ㈎ᔎ⌎䄎Ď䤎✎ᰎ┎㘎Ď‎ᨀ㈎ᔎ⌎⨎ㄎℎ␎ᜎ᠎㐎䰎‎ᨀ㈎ᔎ⌎䄎Ď䤎✎⬎㠎܎ บาตรดีบุก บาตรสังกะสี บาตรทองแดง เหล่านี้อย่าพึงใช้ ถ้าใช้਀ᔀ䤎ⴎ܎ᜎ㠎ĎĎ༎‎ᨀ㈎ᔎ⌎‎刀‎ⴀ∎䠎㈎܎‎Ѐ㜎ⴎ‎ᨀ㈎ᔎ⌎ᐎ㐎ᤎ‎ᨀ㈎ᔎ⌎䀎⬎┎䜎Ď‎ࠀ㘎܎Ў✎⌎‎᐀䤎✎∎ ทรงห้ามและอนุ㈎ᔎ䐎✎䤎✎䠎㈎㰎戀㸀 ᤀ‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎‎ᜀ㈎⌎㠎ℎ䈎∎Ⰾ  ᤀ䈎⨎✎ጎ㨎ጎℎ䈎∎Ⰾ น รูปิย ฯ เป ฯ น มณิ ฯ เป ฯ น เวฬุริย ฯ เป ฯ น ผลิก ฯ เป ฯ਀ᤀ‎Āᄎ⫷‎⼀‎䀀ᬎ‎⼀‎ᤀ‎Ā㈎ࠎ‎⼀‎䀀ᬎ‎⼀‎ᤀ‎ᔀ㐎ᬎ㠎‎⼀‎䀀ᬎ‎⼀‎ᤀ‎⨀㔎⨎‎⼀‎䀀ᬎ‎⼀‎ᤀ ตมฺพโลหมโย ปตฺโต ธาเรตพฺโพ. อนุ ฯ เป ฯ เทฺว ปตฺเต อโยปตฺต ਀ มตฺติกาปตฺต ดังนี้ ถ้าแม้ในโรงฉัน คฤหัสถ์เขาจัดกับข้าวลงในบาตร਀䄀┎『ࠎ㈎ᤎᜎⴎ܎䀎ᬎ䜎ᤎᔎ䤎ᤎ‎ᤀ䤎ⴎℎ䀎Ȏ䤎㈎ℎ㈎ᘎ✎㈎∎‎䄀ℎ䤎ࠎ『ᘎ㤎ĎĎ䜎䐎ℎ䠎Ў✎⌎‎ ㈎਎ᤎ『 มีจานเป็นต้น แล้วด้วยแก้วผลึก และแก้วหุงสัมฤทธิ์เป็นต้น เป็น਀ᬀ㠎ЎЎ┎㐎Ďᨎ⌎㐎䈎‎Ўⴎ∎䠎㈎܎䀎ᐎ㔎∎✎‎䐀ℎ䠎Ў✎⌎‎䀀ᬎ䜎ᤎ⨎ㄎ܎؎㐎Ďᨎ⌎㐎䈎‎Ў⬎⌎㜎ⴎ䀎ᬎ䜎ᤎЎ㐎⬎㐎✎㐎Ďㄎ༎‎ เครื่องใช้แห่งคฤหัสถ์ ควรอยู่ บาตรแม้แล้วด้วยทองแดง ไม่ควร਀Ā䜎䄎ᔎ䠎䀎ᬎ䜎ᤎᘎ䤎✎∎ࠎ㈎ᤎЎ✎⌎ⴎ∎㤎䠎‎Ѐ㌎ᜎㄎ䤎܎ᬎ✎܎ᤎ㔎䤎Ď┎䠎㈎✎䐎✎䤎䌎ᤎĎ㠎⌎㠎ᤎᜎ㔎ⴎ⌎⌎ᘎĎᘎ㈎

            ข้อหนึ่ง อย่าเอาบาตรชุ่มด้วยน้ำเก็บไว้ ด้วยทรงห้ามไว้ว่า਀㰀戀㸀ᤀ‎ 㐎Ď㨎Ȏ䀎✎‎䈀⨎ᜎ䈎Ď‎ᬀᔎ㨎䈎ᔎ‎ᬀ༎㐎⨎㈎䀎ℎᔎḎ㨎䈎Ḏ⸎ 㰀⼀戀㸀✀䠎㈎ⴎ∎䠎㈎䀎ⴎ㈎ᨎ㈎ᔎ⌎ℎ㔎ᤎ䤎㌎ เก็บไว้ ถ้าเก็บไว้ ต้องทุกกฏ ให้ผึ่งแดดเสียก่อนแล้วจึงค่อยเก็บ਀᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎ⴎᤎ㠎ฎาตไว้ว่า อนุ ฯ เป ฯ โอตาเปตฺวา ปตฺต ปฏิสาเมตุ. ดังนี้਀Ḁ㘎܎ᜎ㌎䌎⬎䤎⬎ℎᐎᤎ䤎㌎Ď䠎ⴎᤎࠎ㘎܎Ў䠎ⴎ∎ᔎ㈎Ď‎᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎ⴎᤎ㠎ฎาตไว้ว่าอนุ ฯ เป ฯ਀ᤀ㐎䈎⌎ᜎĎᄎ⃷Āᔎ㨎✎㈎‎⼀‎䀀ᬎ‎⼀‎㰀⼀戀㸀᐀ㄎ܎ᤎ㔎䤎

            ข้อหนึ่ง อย่าตากบาตรให้นาน ด้วยทรงห้ามไว้ว่า น ภิกฺขเว਀ⴀ㠎䀎ጎ㨎⬎‎ᬀᔎ㨎䈎ᔎ‎ᤀ㐎ᜎ⬎㐎ᔎḎ㨎䈎Ḏ⸎ 㰀⼀戀㸀᐀ㄎ܎ᤎ㔎䤎‎✀䠎㈎‎ⴀ∎䠎㈎ᔎㄎ䤎܎ᨎ㈎ᔎ⌎䐎✎䤎䌎ᤎᜎ㔎䠎⌎䤎ⴎᤎ‎ᘀ䤎㈎ᔎㄎ䤎܎ ไว้ ต้องทุกกฏ พึงตากไว้กลางแดดที่ร้อนครู่หนึ่งแล้วพึงเก็บเสีย਀᐀䤎✎∎ᜎ⌎܎ⴎᤎ㠎ฎาตไว้ว่า อนุชานามิ ภิกฺขเว มุหุตฺต อุเณฺห โอตา਀䀀ᬎᔎ㨎✎㈎‎⼀‎䀀ᬎ‎⼀‎㰀⼀戀㸀᐀ㄎ܎ᤎ㔎䤎⸎ ਀ ਀

ปตฺตปฏิสยุตฺตกถา จบ